Wat is een fascist? Kan ieder mens een fascist worden? Schuilt er een rotzakje in ons allemaal? Was het fascisme een kortstondige stuiptrekking uit de vorige eeuw, een uit de hand gelopen egotrip van een aantal zonderlingen? Filmmaker Luuk Bouwman gaat in ‘Allen Tegen Allen’ op zoek en laat in deze zeer goed ontvangen EO-documentaire zien dat het vooroorlogse fascisme in Nederland veel meer versnipperd was dan we misschien denken.
Bouwman gaat naar de beginjaren van de vorige eeuw en stuit op een wirwar van partijen en partijtjes die door voortdurende ruzies en intriges met elkaar overhoop lagen, zich telkens weer afsplitsten, ophieven en opnieuw oprichtten. Talloze kleine führers met grote ego’s en weinig zelfinzicht probeerden zichzelf ten koste van elkaar tot Rijksleider van Nederland op te werpen.
De film zweeft ondertussen boven een idyllisch Nederland, waarbij we neerdalen op curieuze plekken zoals een kerk in Limburg vol marmer van Mussolini en een camping met Poolse seizoenarbeiders in Lunteren, waar partijbijeenkomsten van de NSB plaatsvonden. En terwijl verzamelaars en historici verzamelingen van fascistische curiosa laten zien, horen en zien we oud-fascisten herinneringen ophalen aan de beginjaren van het Nederlands fascisme.
‘Allen Tegen Allen’ legt het vroege fascisme in Nederland onder de loep. Nieuwsgierig en zonder te oordelen legt Luuk Bouwman de mechanismes bloot, waardoor nationalistische gevoelens in Nederland konden radicaliseren.
‘Allen Tegen Allen’ ontving lovende recensies in de pers, zo prees de Volkskrant de film met 4 sterren als een ‘Intrigerende, uiterst zorgvuldig gemaakte film’ en noemde NRC het – ook met 4 sterren- een ‘onmisbare docu over Nederlands fascisme’.
EOdoc: ‘Allen Tegen Allen’ zondag 2 mei om 22.10 uur bij de EO op NPO 2
EO – Sytze Braaksma
EO
23-04-2021
Media
https://www.eo.nl